Strauss Richard

STRAUSS RICHARD (1864–1949), niem. kompozytor i dyrygent; jeden z czołowych kontynuatorów neoromantyzmu w muzyce; wzrastał w rodzinie muzyków (ojciec był waltornistą opery dworskiej w Monachium), wcześnie objawił zdolności kompozytorskie i dyrygenckie, dostrzeżone m.in. przez H. von Bülowa, którego asystentem został 1885; jako dyrygent odnosił sukcesy w Europie i obu Amerykach; dyrygował orkiestrami operowymi (m.in. 1894–98 w Monachium, 1898–1918 w Berlinie, 1918–24 dyr. Staatsoper w Wiedniu) i orkiestrami symfonicznymi (Tonkünstler-Orchester w Berlinie, Filharmonicy Wiedeńscy, gościnnie — zespoły ang., amer. i in.); 1933 został prezesem Reichmusikkammer, 1935 zrezygnował z tego stanowiska w proteście przeciw szykanowaniu S. Zweiga, z którym współpracował. W twórczości Straussa wyodrębniają się 2 wielkie nurty: operowy, w którym Strauss rozwijał ideę dramatu muz. R. Wagnera, i symfoniczny, w którym nawiązał do programowej muzyki F. Liszta; opery i inne dzieła sceniczne (m.in. Salome, wyst. Drezno 1905, Elektra, tamże 1909, Kawaler z różą, zw. też Kawaler srebrnej róży, tamże 1911, Ariadna na Naksos, nowa wersja wyst. Wiedeń 1916, Kobieta bez cienia, tamże 1919, Intermezzo, Drezno 1924, Arabella, tamże 1933, Milcząca kobieta, tamże 1935, Capriccio, Monachium 1942), błyskotliwie instrumentowane poematy symfoniczne (m.in. Don Juan 1888, Śmierć i wyzwolenie 1889, Ucieszne figle Dyla Sowizdrzała 1895, Tako rzecze Zaratustra 1896, Don Kichot 1897, Życie bohatera 1898), Sinfonia domestica (1903), Symfonia alpejska (1915), Metamorfozy na orkiestrę smyczkową (1945), koncerty (m.in. 2 waltorniowe 1883, 1942, obojowy 1945), utwory kamer., pieśni solowe i z towarzyszeniem orkiestry, balety.

Giuseppe Fortunino Francesco Verdi

Giuseppe Fortunino Francesco Verdi urodził się 10 października 1813 w Le Roncole koło Busseto, a zmarł 27 stycznia 1901 w Mediolanie jest przedstawicielem kompozytorów włoskich. Jego muzyka zawiera melodie podkreślające akcję sceniczną i oddające wielkie uczucia i dramaty. Studiował w Mediolanie. Przez całe życie komponował opery. Z czasem zdobył wielką sławę i uznanie. Uważany jest za jednego z najwybitniejszych kompozytorów operowych. Skomponował 28 oper. Wszystkie opery Giuseppe Verdiego są pełne wewnętrznej harmonii, niezwykle melodycznie skomponowane i łatwe do zapamiętania przez swą powtarzalność.

Ludwig van Beethoven

Ludwig van Beethoven urodził się 15 grudnia 1770 w Bonn, a zmarł 26 marca 1827 w Wiedniu. Kompozytor i pianista niemiecki, ostatni z tzw. klasyków wiedeńskich, a zarazem prekursor romantyzmu w muzyce, uznawany za jednego z największych twórców muzycznych wszech czasów. Beethoven po przeprowadzce do Wiednia uzyskał tytuł pianisty wirtuoza, a następnie wybitnego kompozytora. Mimo ze ok. 25 roku życia zaczął tracić słuch okazał wielka siłę ducha i tworzy dalej nawet wtedy gdy całkowicie ogłuchł. W historii muzyki stanowi centralną postać pogranicza klasycyzmu i romantyzmu. Jego twórczość wytyczyła kierunek rozwoju muzyki na cały XIX wiek. Światową popularność zawdzięcza Beethoven przede wszystkim swym dziewięciu symfoniom, choć równie przełomowe było znaczenie jego sonat i wariacji fortepianowych oraz muzyki kameralnej, przede wszystkim kwartetów smyczkowych. Muzyka Beethovena łączy intensywność uczuć z doskonałością formy; wyraża się w niej apoteoza wolności i godności jednostki, woli życia, heroizmu, zmagań z losem oraz radości i powszechnego braterstwa. Ten wybitny kompozytor skomponował wspomniane wczesniej symfonie których było 9, ponadto 5 koncertów fortepianowych, koncert skrzypcowy i potrójny na skrzypce wiolonczele i fortepian, 11 uwertur, opere, kantaty i uwory sakralne, utwory fortepianowe, kameralne i wielw innych dzieł. Najsłynniejszymi utworami Beethovena są ,,Oda do radości” i „ Dla Elizy”.